عنوان تحقیق:راهکارهای افزایش علاقه دانش آموزان کلاس پنجم به درس ریاضی
توصیف وضیعت موجود(بیان مساله):
اینجانب که دارای 9سال سابقه تدریس درمنطقه انگوران هستم درسال تحصیلی جاری درمدرسه شهید حبیبی روستای تبریزک منطقه انگوران بصورت چهارپایه هست مشغول تدریس هستم و بارزشیابی کتبی وشفاهی که دراوایل سال تحصیلی جار ی ازدرس ریاضی به عمل آوردم متوجه کم علاقگی دانش آموزان به این درس شدم درنتیجه تصمیم گرفتم که چگونه می توان آنهارابه درس ریاضی علاقمند کردپس به دنبال چارهای جهت ایجاد علاقه به درس ریاضی دردانش آموزان گردیدم با مطالعه درزمینه راههای ایجاد علاقه به ریاضی ومشمرت با صاحب نظران وهمکاران تغییری درنگرش دانش آموزان نسبت به درس ریاضی به وجود آورم.
شواهد 1
گردآوری اطلاعات
جهت جمع آوری اطلاعات ویافتن راه حل های جدید کارهای زیررا انجام دادم
1-ارزشیابی ازدانش آموزان ادامه مطلب ازاینجا
قبل ازهرکاری ارزشیابی ازسالهای قبل از دانش آموزان به عمل آوردم که نمرات آنها به قرار زیراست
12 18 13/5 15 14 16 11 17 9 14/5
میانگین نمرات:14
نمرات دانش آموزان نشانگراین است که فراوانی نمرات درگروه 5/16-5/12بیشتر از بقیه گردید
2- نظر خواهی ازاولیاء
:در یک جلسه که درآبان ماه سال جاری تحصیلی با حضوراولیاء برگذارشدمسئله ی عدم علاقه
دانش آموزان به درس ریاضی را مطرح نمودم وازآنان راهکارهایی درخواست نمودم که اولیاءپاسخ های فراوانی را مطرح نمودند که اهم آنان ازاین قراراست:
1-تکلیف مناسب باوضعیت کلاس 2- گرفتن امتحان هفتگی 3- تدریس با استفاده از وسایل کمک آموزشی 4-استفاده از شیوه های نوین تدریس-
نتیجه ای که از پاسخ های اولیاءحاصل شد بیانگر این مطلب بود که اکثر دانش آموزان به درس ریاضی علاقه ندارند حتی بعضی اولیاء متذکر شدند که درس ریاضی باعث اضطراب و تشنج در خانواده ها می شود با این حال همه اعتقاد داشتند که درس ریاضی یک درس تخصصی است و باید اهمیت زیادی به آن داد.
3-نظرخواهی ازسرگروه های آموزشی
درچند مورد با سرگروه های آموزشی مناطق دیگرتماس برقرار کردم نظر آنان رادراین مورد جویا شدم نکته مهمی که یکی ازسرگروه های آموزشی بیان نموداین بودکه هردرسی برای فراگیران شیرین ودوست داشتنی خواهد بودکه مدرس آن بااشتیاق وعلاقه بیاموزد
پس درنتیجه باید اول معلم خود به درس علاقه مند گرددتابتواند علاقه را به دیگران منتقل نماید
4-مطالعه کتاب خانه ای
درمطالعاتی که درموردریاضیوتدریس ریاضی انجام گرفت .نکات زیادی بدست آمد که اهم انها عبارتند از:
الف)اهداف ریاضیات باید شامل روش هایی باشد که دانش آموزان ازطریق آنها به دنبال حل مسله بروند.
ب)به کودکان باید فرصت دادتاروش هاوراههای تفکر خودرابررسی کنند انها راتشخیص دهند بوته نقد بگذارند
ج)تعامل بین معلم وفراگیرلازمه یک تدریس است .
د)کودکان دانش ریاضی راازطریق ساخت دانش درذهن وفکرخود کسب می کنند،بنابرین مرکزاصلی واساسی کلاس های درس ریاضی بر تفکر کودکان است،نه برنوشتن پاسخ صحیح.
ه)درکلاس هایی که به روش فعال برگزار می شود بطورطبیعی سر وصدای فراگیران بیشتر است هرچه فراگیران بیشتر فعال شوند ودر فرایند آموزش مشارکت داشته باشند ،یادگیری انها عمیق تر وماندگارتر خواهد شد
5-پیشینه تحقیق
ازآنجاکه روایی هرتحقیق ریشه درپیشینه آن دارداز تکثر مطالب جلوگیری می نماید درسایت های مختلف ،همچنین پژوهشکده تعلیم تربیت وخیام به دنبال پیشینه تحقیق درزمینه راه های علاقمند کردن دانش آموزان به درس ریاضی گردیدم ،تحقیق سازمان یافته ای که کاملابااین موضوع هماهنگ باشد وجودنداشت ،اما چندمورد شباهتی با موضوع داشتند که ازاین قرارند:
الف:موضوع تحقیق:دلایل ضعف ذانش آموزان دردرس ریاضی .پژوهشگر طاهره نمکی .دراین تحقیق به دلایل ضعف دانش آموزان دردرس ریاضی پرداخته شده است ازنکات مهم این تحقیق می توان به مطلب اشاره کرد پژوهشگر دراین تحقیق بیان نموده است که کتاب های ریاضی همراه باپیشرفت های جامعه تغییر نکرده است
ب:موضوع تحقیق .درمان اختلالات ریاضی (پایه اول )پژوهشگر اقدس کاشانی .دراین تحقیق یادآورشده اندکه موفقیت دراموختن مفاهیم هرپایه تحصیلی به دوره قبل وبعدآن مربوط است به این صورت که اگرآموخته های دوره قبل کامل ودقیقصورت گیرد یادگیری درپایه جدید بسیارراحت ترخواهد بودوموفقیت بعد رابه همراه خواهد آورد
ج:موضوع پژوهش .چگونه دانش آموزان مسائل تمرین های ریاضی رابهتر حل می کنند.پژوهشگر علی رضاگرگانی نژاد.باآموختن درسریاضی روش درست اندیشیدن برای حل مسائل توسط دانش آموزان فراگرفته شده واین پیشرفتدردرس ریاضی سبب پیشرفت درسایر درس ها می گردد.
تجزیه وتحلیل اطلاعات شواهد(1)
پس ازبازنگری وبررسی پرسشنامه ، ومطالعات بسیاروگفتگوهای صمیمی باهمکاران ،مدیر ،معاونین در مورد عدم علاقه اکثردانش آموزان به درس ریاضی اطلاعات حاصل ازاین فعالیتها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
ازمجموع فعالیت ها چنین برآمد که بایدکلاس ریاضی ازحالت یکنواختی خارج شودوبه آن عنوان درسی درردیف درسهای دیگر ،نه بالاتر نه پایین تر توجه شود
مواردی که باتوجه به مصاحبه ها ،مطالعات وپرسشنامه بدست آمده ازاین قرار است:
1-تنوع بخش به کلاس درس ریاضی
2-برگزاری کلاس ریاتضی درمحیط شاد وپرنشاط
3-فعال نمودن دانش آموزان
4-واگذاری تدریس بعضی ازدرس ها به خوددانش آموزان
5-کارکردن هردرس درزنگ مخصوص خود
6-استفاده ازفن آوری های جدید درآموزش درس ریاضی
راه حل های پیشنهادی
1-استفاده ازفن آوری جدید: ازعوامل اساسی ومهم که توانایی وقابلیت یادگیری رارشد می هد،آشنایی معلمان
بامفاهیم واصول فن آوری های آموزشی وتوانایی به کارگیری آنها درکلاس درس ومحیط آموزشی عینی وملموس می باشد بنابراین یکی ازراه ها رااستفاده ازکامپیوتر ،ویدئو ،پروژکتور ......درکلاس قرارداد.
2-بازی :اصولاُ بچه ها به بازی علاقمندوهرچیزکه اسم بازی بر آن گذارده شود کنجکاوی واشتیاق آنان رافراهم می آورد.
انگیزه آنان رابرای شرکت درمراحل مختلف بازی بالا می برد ودرنتیجه یادگیری به نحو مطلوبتری ا نجام می گیرد هنگامی که فراگیر به انجام بازی وریاضی می پرداز د به هنری دست می زند که یک مساله ریاضی رادردل خود پنهان دارد درنتیجه دقت وتمرکزاوبه صورت مستقیم افزایش یافته وآمادگی بیشتری برای فراگیری مطلب می یابد
-3-گروهبندی دانش آموزان:گروهبندی صحیح جذاب علاوه بر ایجادشوق وانگیزه دربین دانش آموزان بسیاری ازالگوهای صحیح اجتماعی رانیزبه دانش آموزان می آموزد .علاوه برآن به علت رقابتی که بین دانش گروهها ایجاد می شود دانشاموزان برای شرکت درفعالیت ها ومراحل مختلف تدریس ازخودذوق وعلاقه بسیارنشان می دهند چراکه آنان موفقیت گروهرا برموفقیت فردی خودترجیح می دهند.وبرای موفقیت گروه تلاش می کنند.
4-استفاده ازروش های فعال تدریس: ازانجاکه معلم بایدبه آموزش ریاضی درجهت درک بهتر حل مساله وسطوح بالاترتفکرتوجه داشته باشدحفظ کردن سرعت درمحاسبات نمی تواند هدف آموزش قرار گیرد .برمبنای تعریف جدیدیادگیری وتغییرنقش معلم دانش آموز روش تدریس ریاضیات درمحاسبات نمی تواند هدف آموزش ریاضی قرار گیرد برمبنای تعریف جدید یادگیری وتغییرنقش معلم ودانش آموز،روش تدریس ریاضیات دربرنامه های جدید فعال است دراین روش تدریس شاگردمحور می باشد.ازجمله روش هایی که می توان برای درس های ریاضی پایه پنجم به کار برد روش های زیراست:
بازی ها سرگرمی ها،تحقیق وبررسی ،کاوشگری به روش علمی ،حل مساله نمایش وایفای نقش فرویکرد ازمایشگاهی ،مشابه سازی وتفکراستقرایی.
5-آموزش تلفیقی درس ریاضی بادروس دیگر: رویکردتلفیقی،رویکردی است که مدت هادرآموزش مورد توجه قرار گرفته است.تلفیق درس ریاضی بادرس های دیگر فراگیران به آنان علاقهبیشتری نشان می دهند مثلا جغرافیا،تاریخ،فارسی و....نقش بسزایی درایجادعلاقه دانش آموزان به مطلب درس دارد.
6- تدریس توسط خوددانش اموزان: معلم می تواند بری امتحان ،تدریس بعضی در س هارابه عهده دانش آموزان بگذارد ممکن که برای دانش آموزان جالبتر باشد.
7-استفاده ازتشویق :تشویق یکی ازعوامل موثردرپیشرفت می باشد البته دادن تشویق های غیرکلامی وبه صورت تشویق های معنوی درروحیه ومیزان علاقه فراگیران بسیارموثرمی باشد.
ارزشیابی:
بعدازامتحانات نوبت اول ،نمرات دانش آموزان راباامتحانی درابتدای سال گرفتم مقایسه کردم نمرات دانش آموزان بسیارخوب شده بود
نظر سنجی درابتدای نوبت دوم کردم همه دانش آموزان ابراز کردند که بهتر یادمی گیرند.
نتیجه گیری:
استفاده ازروش های خلاق ونوین دانش آموزان رابه ریاضیات علاقمند می کند وباکمی صبروتحمل می توان از شیوه های نواستفاده کرد این روش ها نگاه جدید ی ازریاضیات رادربرابردانش آموزان می گشاید.توجه به نحوه تدریس ریاضیات می توانددربرانگیختن دانش آموزان نقش اساسی داشته باشد
ارائه پیشنهاد
1-کودکان عمدتاُ تمایل به بازی دارند وازهمین بازی هااست که تجربه می اموزند شاید بهتر بوددرمقطع ابتدایی ضمن زیباتر جذابتر کردن کتاب ریاضی ازنمایش کودکان سودبرده شود.
2-گروه بندی جذاب وتصادفی راه دوست یابی ودوستی وزندگی درجمع رابه دانش آموزان می آموزد علاوه بران می آموزدکه باید به نظرات دیگران اهمیت داد.
3-الکوهای قدیمی منسوخ شده است ،اگربه آموزش خود بنگریم می بینیم که این آموزش ها نه برطرف کننده نیاز دیروزمان بوده ونه راضی کننده امروز ونه پشتوانه محکم فردایمان.پس بایدازافکار وتدریس قدیمی والگوی عمومی دست برداشته وبه الگوهای جدید دست یابیم.
4-آموزش تلفیقی دروس بایکدیگر می تواند علاوه براینکه درس های مختلف ودریک سطح ودرکنار هم آموزش دهد وآموزش رامی تواند منطقی تر وبهتر به انجام رساند.
5-اگردردوره ابتدایی دانش آموزان خوب فکرکردن ،صحبت کردن وخوب نوشتن رابیاموزند چه گنجینه ای بهترازآن می خواهند به دست بیاورند یکی از روش های خوب فکر کردن وخوب صحبت کردن تدریس توسط دانش آموزان است.
منابع ومآخذ
1-داودی-خسرو(1383)روش های تدریس درآموزش ریاضی
2-سریری-مصطفی (1379)درمان اختلالات ریاضی